Συμφωνώ με τις Θέσεις της ΚΕ για το 21ο Συνέδριο. Εκείνο που, σε μεγάλο βαθμό, αναδεικνύεται στο κείμενο 1 των Θέσεων είναι η σημασία της ιδεολογικής δουλειάς και η ανάγκη η τελευταία να δεθεί πιο οργανικά με τη συνολική δουλειά του Κόμματος και κυρίως με την καθοδηγητική δουλειά σ' όλα τα επίπεδα. Η ιδεολογική δουλειά πρέπει ακριβώς να κατανοείται σαν πρακτική δουλειά κι όχι σαν «βοηθητική» δραστηριότητα. Αυτό περιλαμβάνει τόσο τη θεωρητική δουλειά, την προσπάθεια επιστημονικής προσέγγισης και κατανόησης των προβλημάτων και της δράσης μας, όσο και την οργάνωση και επεξεργασία της προώθησης, διάδοσης, προπαγάνδισης των ιδεών και της πολιτικής μας - κάτι που δεν υπολείπεται καθόλου σε σημασία, το αντίθετο μάλιστα. Ακόμα και η επιστημονική θεωρητική δουλειά δεν συνιστά αυτοσκοπό, «τέχνη για την τέχνη» και πολυτέλεια, αλλά ανάγκη, ο ρόλος και η σημασία της οποίας ενισχύονται όλο και περισσότερο στις σύγχρονες συνθήκες.
Στην αναπτυγμένη καπιταλιστική κοινωνία που ζούμε και θέλουμε ν' ανατρέψουμε, το στοιχείο της πνευματικής παραγωγής και εργασίας, της συνείδησης, της θεωρίας και της ιδεολογίας βρίσκεται παντού μέσα στη ζωή των εργαζόμενων ανθρώπων: Στην εργασία, στην επικοινωνία, στην σχόλη και την αναψυχή, στην εκπαίδευση, στον πολιτισμό, σε όλα τα προβλήματα και ανάγκες τους. Η κοινωνική συνείδηση, σε όλες τις υπαρκτές σήμερα μορφές της, βρίσκεται παντού και παρουσιάζεται μάλιστα και πιο συγκεντροποιημένα σε σχέση με παλιότερα, αφού η επικοινωνία έχει κεντρικούς διαύλους και μοτίβα, λόγω της ολοένα μεγαλύτερης κοινωνικοποίησης της παραγωγικής διαδικασίας αλλά και όλων των πλευρών της ζωής. Η ίδια η υλική παραγωγή, η βάση της ύπαρξης της κοινωνίας, περιλαμβάνει όλο και περισσότερη συνείδηση και πνευματική εργασία και αποτελέσματά της, αφού η επιστημονικο-τεχνική πρόοδος συνιστά πλέον μόνιμο και αξεχώριστο από αυτήν δεδομένο της. Η κοινωνική συνείδηση, ωστόσο, σχηματίζεται μέσα σε μια ταξική - εκμεταλλευτική κοινωνία και, σε οποιαδήποτε μορφή της (επιστημονική - θεωρητική, αισθητική, ηθική, πολιτική, νομική, θρησκευτική), παραμένει τελικά ιδεολογική, ιδεολογικοποιημένη δηλαδή, διαμεσολαβείται και τελικά κυριαρχείται από την πολιτική ιδεολογία (την αστική - καπιταλιστική κυρίως, ως επικρατούσα). Γι' αυτό και σωστά, κατά τη γνώμη μου, επιμένουμε σαν Κόμμα στη χρήση του λενινιστικού όρου της ιδεολογίας και ονομάζουμε το είδος αυτό της δουλειάς μας, σε όλες του τις πλευρές, «ιδεολογική δουλειά» και όχι θεωρητική, πνευματική, επιστημονική ή αλλιώς. Ζούμε πάντα σε ταξική κοινωνία, δηλαδή σε κοινωνία πολιτική και με συνείδηση ιδεολογικοποιημένη - κι αυτός είναι ένας αντικειμενικά υπαρκτός ιστορικός περιορισμός.
Στο Κόμμα, το ζήτημα της ενίσχυσης της ιδεολογικής δουλειάς συνδέεται, κατά τη γνώμη μου, με αυτό που ορίζουμε ως ανάγκη διαμόρφωσης «πολύπλευρων» καθοδηγητικών στελεχών. Σύντομα, μπορεί να ειπωθεί εδώ ότι το κύριο ζητούμενο δεν είναι να μετατρέψουμε κάποιους σε «θεωρητικούς» ή ό,τι άλλο, δεν είμαστε λέσχη συζητήσεων. Πρέπει ο «οργανωτικός» να γίνει ταυτόχρονα και «θεωρητικός» και «ιδεολογικός» και να υπάρχει μόνιμη έγνοια για την επάρκειά του σε όλα τα επίπεδα - και αυτό αφορά κυρίως τη δουλειά και τον τρόπο λειτουργίας των καθοδηγητικών Οργάνων. Ακριβώς τα οργανωτικά στελέχη θα πρέπει να γίνουν πιο πολύπλευρα, παραμένοντας, ωστόσο, «οργανωτικά». Τα παραπάνω απαιτούνται για να ορίζουμε και να πετυχαίνουμε τους στόχους μας συγκεκριμένα. Για να υπάρξει λ.χ. κομματική οικοδόμηση ή ανάπτυξη του κινήματος σε σχέση με τη στρατηγική μας σε κλάδους ή περιοχές που δίνεται προτεραιότητα, πρέπει να λειτουργούμε με επιστημονικά κριτήρια όσον αφορά τη δομή της οικονομίας, τη συγκέντρωση της εργατικής τάξης και των τμημάτων της, πλευρές που αφορούν χωροταξικά ζητήματα, φύλο, προέλευση - καταγωγή, εκπαιδευτικό επίπεδο, σχέση με νέες τεχνικές και τεχνολογίες, εθιμικές συμπεριφορές κ.ο.κ. Στην πραγματικότητα παντού υπάρχουν σύνθετες καταστάσεις, συμπλέγματα που πρέπει να κατανοηθούν, Επίσης: Παντού χρειάζεται ικανότητα πρόγνωσης, τόσο κεντρικά, όσο και στα επιμέρους καθοδηγητικά Οργανα. Στη διαμόρφωση τέτοιων δυνατοτήτων και ικανοτήτων πρέπει να αποσκοπούν και όλα τα συστήματα εσωκομματικής θεωρητικής - ιδεολογικής εκπαίδευσης.
Ετσι, το σύνολο της ιδεολογικής δουλειάς στο Κόμμα (αναλύσεις και θεωρητικές προσεγγίσεις για συγκεκριμένα θέματα, εσωκομματική εκπαίδευση, εσωτερική και μαζική προς τα έξω διάδοση των ιδεών μας, προπαγάνδα, αγκιτάτσια) πρέπει να στοχεύει στη μέγιστη δυνατή ανταπόκριση στις ανάγκες του κινήματος και, κυρίως, σε στενή σύνδεση με τη στρατηγική μας, πρακτικά. Ενα γενικό κριτήριο προόδου μας μπορεί να είναι το κατά πόσο αυτός ο τρόπος συνολικής δουλειάς αφομοιώνεται επί του πεδίου δράσης σε όλη την κλίμακα των καθοδηγητικών Οργάνων μέχρι το επόμενο Συνέδριο: ΚΕ, Γραφεία Περιοχής, Τομέα, ΚΟΒ, κατά σειρά (το κατά πόσο το καθένα από αυτά - ιδιαίτερα όλες οι Περιοχές και μετά οι Τομείς - μπορεί να κάνει αυτοτελή επεξεργασία στον χώρο δράσης του με βάση τις απαιτήσεις που βάζουμε και ως ποιο βαθμό) - και βέβαια τι αποτελέσματα έχει. Και όλα αυτά πρέπει να γίνουν δίχως να ξεχνάμε στιγμή το γεγονός ότι ο κοινωνικός καταμερισμός εργασίας είναι αντικειμενικός και ότι εδώ απλώς παίρνουμε ορισμένα μέτρα ενάντια στις επιπτώσεις του, γνωρίζοντας ότι αυτά έχουν ιστορικά συγκεκριμένα όρια.
Τέλος, νομίζω ότι είναι γόνιμο να αναδείξουμε ξανά την έννοια - κατηγορία «Τρόπος ζωής» στη σύγχρονη κοινωνική πραγματικότητα στην Ελλάδα. Πρόκειται για κατηγορία που δίνει τη δυνατότητα να προσεγγίζεται σε συνεκτική μορφή και ως ενιαίο σύμπλεγμα το σύνολο των πλευρών ζωής και δραστηριότητας των διαφόρων τάξεων και τμημάτων τους: Εργασία, σχόλη, επικοινωνία, πολιτισμός, εκπαίδευση, αισθητική - ηθική, στάσεις - συμπεριφορές. Ενώ, ταυτόχρονα, δίνει τη δυνατότητα να μελετήσουμε και να αναδείξουμε το πρότυπο και τις γενικές αρχές αυτού που προτείνουμε ως σοσιαλιστικό τρόπο ζωής. Οπωσδήποτε, θα πρέπει να δούμε τον «τρόπο ζωής» πιο προωθημένα και κάπως διαφορετικά σε σχέση με το πώς συνήθως αναδεικνυόταν, ιδεολογικά, τις δεκαετίες του 1970 και 1980 (αμερικανικός τρόπος ζωής κ.τ.λ.), κάτι που συνδέεται και με την τότε στρατηγική του Κόμματος και του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος, αλλά και με την πραγματικότητα του τότε ακόμα υπαρκτού αστικοδημοκρατικού εθνικοαπελευθερωτικού κινήματος στον κόσμο. Κατά τη γνώμη μου, πρόκειται για μια κατηγορία που «οφείλουμε» να την ξαναθυμηθούμε και να την ξαναβάλουμε σε χρήση γιατί και μεγάλη ευρετική σημασία έχει για τη θεωρητική μας προσέγγιση στη σύγχρονη ζωή στον καπιταλισμό, αλλά και εξαιρετικά δραστική μπορεί να είναι στην προπαγάνδα μας για το πώς αντικειμενικά μπορεί να είναι και να ζει ο άνθρωπος στη σοσιαλιστική και την κομμουνιστική κοινωνία.
Αποστόλης Χαρίσης
Μέλος της Ιδεολογικής Επιτροπής της ΚΕ του ΚΚΕ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου